İSEDAK’ın 36. Toplantısı, 25-26 Kasım 2020 tarihlerinde çevrimiçi olarak gerçekleştirilecek

Sayın Cumhurbaşkanımızın daimi başkanlığını yürüttükleri İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) Ekonomik ve Ticari İşbirliği Daimi Komitesi’nin (İSEDAK) 36. Toplantısı 25-26 Kasım 2020 tarihlerinde çevrimiçi olarak gerçekleştirilecektir.

Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip ERDOĞAN’ın 25 Kasım 2020 tarihinde açılış oturumunu yöneteceği toplantıda, üye ülkeler Bakanlar başkanlığındaki heyetlerle temsil edileceklerdir. Bakanlar Oturumu öncesinde,  Yüksek Düzeyli Uzmanlar 18-19 Kasım 2020 tarihlerinde gündemdeki konulara ilişkin teknik görüşmeler yapmış ve Bakanlar Oturumuna sunulmak üzere karar taslakları hazırlamışlardır.

İSEDAK Toplantısı bu yıl turizm konusuna odaklanıyor. İslam ülkelerinden katılacak Bakanlar “Turizm Endüstrisinde Rekabet İçin Girişimciliğin Teşvik Edilmesi” konusunda görüş alışverişinde bulunacak ve bir dizi önemli karar alacaklardır.

Ayrıca Toplantıda, İSEDAK’ın üye ülkeler arasında işbirliğini geliştirmeye yönelik çabalarına ilişkin son gelişmeler ele alınacaktır.

36. İSEDAK Toplantısına; üye ülke heyetlerinin yanı sıra ilgili İİT kuruluşları ve uluslararası kuruluşlardan temsilcilerin katılması beklenmektedir.

1. İSEDAK İslam Dünyasının Kalkınma Meselelerine Çözüm Arıyor

İSEDAK, 57 üye ve 5 gözlemci ülkeyle Birleşmiş Milletler’den sonra en fazla üyeye sahip uluslararası kuruluş olarak, İslam Ülkelerinin kalkınma meselelerine çözüm arayan Bakanlar düzeyinde ana karar alma organıdır.

İSEDAK, 1984 yılından bu yana aralıksız olarak Bakanlar düzeyinde her yıl toplanarak üye ülkeler arasında ekonomik ve ticari işbirliğini geliştirmek amacıyla birçok önemli proje ve programı hayata geçirmiştir.

2013 yılında hayata geçen İSEDAK Stratejisi ile birlikte İSEDAK,  kalkınma alanında bilginin üretilmesi ve yayılması, tecrübelerin paylaşılması ve üye ülkeler arasında politikaların yakınlaştırılmasını amaçlayan politika diyalog platformu olma niteliğini pekiştirmektedir.

2. İSEDAK’ın Bu Yılki Teması: “Turizm Endüstrisinde Rekabet İçin Girişimciliğin Teşvik Edilmesi”

Turizm endüstrisinde rekabetçiliğin artırılması konusu son yıllarda ülkelerin öncelikli gündem maddelerinden biri haline gelmiştir. İslam Ülkeleri arasında bu konudaki işbirliği ve koordinasyon ile farkındalığı artırmak amacıyla bu yılki İSEDAK Bakanlar Görüş Alışverişi Oturumunun konusu “Turizm Endüstrisinde Rekabet İçin Girişimciliğin Teşvik Edilmesi” olarak belirlenmiştir.

Cumhurbaşkanı  Yardımcısı Sayın Fuat OKTAY başkanlığında gerçekleştirilecek olan Bakanlar Görüş Alışverişi Oturumunda, Bakanlar COVID-19 salgını sonrası çok büyük bir daralma yaşayan turizm endüstrisinde rekabet için girişimciliğin teşvik edilmesi konusunda ülke deneyimlerini paylaşacaklar ve İslam Ülkeleri arasında bu konuda işbirliğini artırmaya yönelik neler yapılabileceğini detaylı olarak ele alacaklardır.

3. İSEDAK Kapsamında Önemli Program ve Projeler

• İİT Tahkim Merkezi Faaliyetlerine Başlıyor

Sayın Cumhurbaşkanımızın 13. İslam Zirvesinde yaptıkları konuşmada ifade ettikleri İİT Tahkim Merkezi kurulması önerisi hayata geçiriliyor. İİT Tahkim Merkezinin kurulmasına yönelik TOBB ile İslam Ticaret, Sanayi ve Tarım Odası (ICCIA) tarafından yürütülen teknik çalışmalarda son aşamaya gelinmiştir. Merkezin yasal zeminini teşkil eden Ev Sahibi Ülke Anlaşması, 35. İSEDAK Bakanlar Oturumunda Sn. Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip ERDOĞAN’ın riyasetinde Ticaret Bakanımız Sn. Ruhsar PEKCAN ile ICCIA Başkan Yardımcısı Sn. Rifat HİSARCIKLIOĞLU arasında imzalanmıştır.

İstanbul’da kurulacak ve İİT Üyesi Ülkeler arasında hem ticari hem de yatırım uyuşmazlıklarının çözümlenebileceği bir platform olacak Merkezin, ülkemiz açısından önemli bir kazanım olacağı değerlendirilmektedir.

• İİT Tercihli Ticaret Sisteminin (TPS-OIC) Hayata Geçirilmesi için Hazırlıklar Sürüyor

İSEDAK’ın İslam Ülkeleri arasında ticareti arttırmaya yönelik en önemli projesi olan ve hukuki zemini tamamlanan İİT Üyesi Ülkeler arasında Tercihli Ticaret Sisteminin (TPS-OIC) fiilen işlerlik kazanması için son aşamaya gelindi. Sistemin fiilen hayata geçirilmesine dönük son gelişmeleri ele almak amacıyla 27 Ekim 2020 tarihinde Ticaret Müzakereleri Komitesi online bir istişare toplantısı gerçekleştirmiştir. Bu toplantıda sistemin fiilen işler hale gelmesi için atılması gereken adımlar konusunda bir yol haritası belirlenmiştir. TPSOIC Ticaret Müzakereleri Komitesinin 2021 yılının ilk aylarında toplanması ve Sistemin işlerlik kazanması için bir tarih belirlemesi beklenmektedir.

• İSEDAK Altın Borsası ve Gayrimenkul Kıymetler Borsası İle İlgili Çalışmalar Sürdürülüyor

30. İSEDAK Toplantısında Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip ERDOĞAN tarafından gündeme getirilen İSEDAK Altın Borsası ve Gayrimenkul Kıymetler Borsasının kurulmasına yönelik çalışmalar devam ediyor. İslam Ülkelerine alternatif yatırım imkânı sunacak bu iki proje, İslam Ülkeleri arasında mali işbirliğinin derinleşmesine büyük katkı sağlayacaktır.

      4. İSEDAK’tan İki Yeni Girişim: Kudüs ve Covid Müdahale Programları

2020 yılında İSEDAK Koordinasyon Ofisi tarafından iki yeni girişim başlatılmıştır.  Bunlardan ilki 2020 ve 2022 yılları arasında uygulanması öngörülen Kudüs Programı’dır. İSEDAK Proje Finansman Mekanizması (İPF) altında Filistin’e verilen destekten ayrı olarak başlatılan bu programın Filistin’deki ekonomik ve sosyal kalkınmaya hizmet etmesi hedeflenmektedir.

Programın ana hedefleri Kudüs’ün bir turizm destinasyonu olarak daha iyi tanıtılması, Kudüs’teki kültürel miras ile arkeolojik yapının korunmasına katkıda bulunulması, ulusal kültürel kimliğin ve turistik mimarinin rehabilitasyonunun sağlanması ile  yerel ve ulusal ölçekte kurum ve kuruluşların kapasitesinin artırılmasıdır.

Tüm dünyayı etkisi altına alan COVID-19 pandemisi ile mücadelede üye ülkelere destek olmayı hedefleyen İSEDAK COVID Müdahale Programı hazırlıkları tamamlanmış ve 2020 Ekim ayında ilk proje çağrısına çıkılmıştır. 43 proje teklifiyle üye ülkelerin yoğun ilgi gösterdiği Programın ana amacı, pandeminin üye ülke ekonomileri üzerindeki olumsuz etkisinin hafifletilmesidir. Bu çerçevede ihtiyaç analizi çalışmaları, tecrübe paylaşımı ve üye ülkelerin ihtiyaç duyduğu mal ve hizmetin tedariki için mali destek sağlanması hedeflenmektedir.

5. İSEDAK, Covid-19 Salgınının İslam Ülkelerindeki Ticaret, Tarım ve Turizm Sektörleri Üzerindeki Etkilerini Tartışıyor

Küresel COVID-19 salgınının ardından, İSEDAK Çalışma Grupları, düzenli faaliyet programlarına ek olarak, Haziran-Temmuz 2020 döneminde online olarak gerçekleştirilen 3 adet istişare toplantısında, COVID-19’un tarım, turizm ve ticaret sektörleri üzerindeki etkilerini ele almıştır.

Bu toplantılarda, salgının üye ülkelerin turizm, ticaret ve tarım politikaları üzerindeki mevcut ve gelecekteki olası etkileri tartışılmış, üye ülkeler arasında uzmanlık ve iyi uygulamalar paylaşılmış ve üye bu konulardaki işbirliği fırsatları görüşülmüştür.

6. İSEDAK’ta Çok Boyutlu Kalkınma Çabaları

1984 yılında Kazablanka’da gerçekleştirilen 4. İslam Zirve Konferansı’nda Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanının İSEDAK Daimi Başkanlığını üstlenmesiyle faaliyetlerine başlayan İSEDAK, otuz altı yıldır çalışmalarını kesintisiz sürdürmektedir.

57 üye ve 5 gözlemci ülkeyle Birleşmiş Milletler’den sonra en fazla üyeye sahip uluslararası platform olan İSEDAK, üye ülkeler arasındaki ticaretin finansmanı, yatırım ve ticaret sigortası, ticaret fuarları, özel sektör toplantıları, helal gıda standartları gibi üye ülkeler arasında ekonomik ve ticari işbirliğini geliştirmek için birçok önemli proje ve programı hayata geçirmiştir.

2013 yılında fiili işlerlik kazanan İSEDAK Stratejisi ile birlikte İSEDAK, İslam ülkeleri arasında işbirliğinin geliştirilmesine, bilgi üretilmesine ve politikaların yakınlaştırılmasına zemin teşkil eden çok boyutlu uluslararası bir ekonomik işbirliği platformu olma misyonunu pekiştirmektedir.

• İSEDAK Bilgi ve Saha Araştırmalarına Dayanan Politika Tavsiyeleri Üretmeye Devam Ediyor

İSEDAK Stratejisinin uygulanması kapsamında 6 işbirliği alanında (Ticaret, Ulaştırma ve İletişim, Turizm, Tarım, Yoksullukla Mücadele ve Mali İşbirliği) oluşturulan Çalışma Grupları düzenli olarak toplanmaya devam etmektedir. Çalışma Grupları, üye ülkelerin ilgili kurumlarından teknik uzmanları bir araya getirmek suretiyle bilgi üretilmesine, iyi uygulamaların paylaşılmasına, üye ülkeler arasında anlayış birliğinin oluşmasına ve politika yakınlaşmasına zemin oluşturuyor.

Çalışma Grubu toplantılarında ele alınmak üzere ilgili temada uluslararası eğilimleri, İslam dünyasının durumunu ve belirlenen ülkeleri derinlemesine inceleyen saha ziyaretlerini içeren bilimsel araştırma raporları hazırlanmaktadır. Araştırma raporlarının yanı sıra belli konularda ülkelerin teknik ihtiyaçlarını gidermek amacıyla rehberler hazırlanmaktadır.

Ayrıca, her bir işbirliği alanında Sektörel Genel Görünüm Raporları da hazırlanmaktadır. Bu yayınlara İSEDAK web sitesinden (http://ebook.comcec.org) ücretsiz olarak erişilebilmektedir.

Öte yandan, anılan Çalışma Grupları, İSEDAK Bakanlar Toplantılarında görüşülmek üzere işbirliğini artırmaya ve işbirliği alanlarında politikaların uyumlaştırılmasına yönelik bilgiye-dayalı politika tavsiyeleri geliştirmektedir. Söz konusu tavsiyeler araştırma raporlarının sahadaki reel bulgularına dayanmaktadır. Bahse konu politika tavsiyelerinin üye ülkelerde uygulanma durumunun daha etkin bir biçimde izlenmesi için internet tabanlı İSEDAK Politika İzleme Sistemi Kurulmuştur.

• İSEDAK Bakanlar Toplantısında Kabul Edilen Politika Tavsiyeleri Hayata Geçiyor

İSEDAK Stratejisinin diğer önemli uygulama aracı olan İSEDAK Proje Finansman (İPF) Mekanizmasıyla, İSEDAK çatısı altında işbirliği için üye ülkelerin beşeri ve kurumsal kapasiteleri harekete geçirilmektedir. Söz konusu mekanizma ile üye ülkeler ve ilgili İİT Kuruluşlarının, İSEDAK Bakanlar Politika tavsiyelerinin uygulanmasına yönelik projeleri finanse edilmektedir. Bu çerçevede, 2014 yılından bu yana toplam 83 proje başarıyla uygulanmıştır. 2020 yılında başlatılan 22 projenin uygulama süreci halen devam etmektedir. 2021 yılı için ise 1 Eylül 2020 tarihinde 8. Proje Teklif Çağrısına çıkılmış ve başvuru süreci tamamlanmıştır.