İSEDAK (İSLAM İŞBİRLİĞİ TEŞKİLATI EKONOMİK VE TİCARİ İŞBİRLİĞİ DAİMİ KOMİTESİ)
OTUZYEDİNCİ BAKANLAR TOPLANTISI
24-25 Kasım 2021, İstanbul
İSEDAK’ın 37. Bakanlar Toplantısı 24-25 Kasım 2021 tarihlerinde İstanbul Kongre Merkezi’nde gerçekleştirildi.
Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip ERDOĞAN’ın açılış video mesajı ile başlayan toplantının Açılış Oturumuna, Sayın Cumhurbaşkanımızın adına Cumhurbaşkanı Yardımcımız Sayın Fuat OKTAY Başkanlık yapmıştır.
Açılış Oturumunda, İİT Tercihli Ticaret Sisteminin (TPS-OIC) tanıtımı ile İİT/İSEDAK 50 İslami Endeksi ve İİT Tahkim Merkezi’nin lansman töreni gerçekleştirildi.
Toplantının öğleden sonraki Bakanlar Çalışma Oturumu Cumhurbaşkanı Yardımcımız Sayın Fuat OKTAY’ın başkanlığında gerçekleşti. İSEDAK Bakanlar Görüş Alışverişi Oturumunda bu yıl “Mikro İşletmeler ile KOBİ’lerin Covid-19 Salgınına Karşı Desteklenmesinde İslami Finans’ın Rolü” konusu ele alındı. Bakanlar bu konuda ülke deneyimlerini paylaştılar.
Cumhurbaşkanı Yardımcımız Sayın Fuat OKTAY başkanlığında 25 Kasım 2021 tarihinde gerçekleştirilen Kapanış Oturumunda İSEDAK’ın gündemindeki konulara ilişkin önemli kararlar alındı. Bu kapsamda, dijital dönüşümün İSEDAK’ın işbirliği alanlarına dâhil edilmesi kararlaştırıldı. 37. İSEDAK Bakanlar Toplantısı Sayın OKTAY’ın kapanış konuşmasıyla sona ermiştir.
Öte yandan, 37. İSEDAK Toplantısının marjında, 25 Kasım 2021 tarihinde, Ticaret Bakanları, TPS-OIC’in uygulamaya geçmesi için gerekli son hazırlıkları görüşmek üzere biraraya geldiler.
Bu Yıl İSEDAK’ta “Mikro İşletmeler ile KOBİ’lerin Covid-19 Salgınına Karşı Desteklenmesinde İslami Finans’ın Rolü” Konusu Ele Alındı
Bakanlar Görüş Alışverişi Oturumunda, COVID-19 salgınıyla birlikte gerek ekonomik gerek sosyal yönleriyle birçok alana etkisi olan KOBİ’lerin İslami Finans ürünleri ve araçlarından yararlanmaları noktasında İslami Finans Kuruluşlarının çalışmaları, düzenleyici ve denetleyici organların rolü, bölgesel ve uluslararası işbirlikleri gibi başlıklarda ülke deneyimleri paylaşıldı ve İslam Ülkeleri arasında bu konuda işbirliğini artırmaya yönelik neler yapılabileceği ele alındı. Bu kapsamda Bakanlar, İSEDAK Mali İşbirliği Çalışma Grubu tarafından hazırlanan politika tavsiyelerini kabul ettiler.
İSEDAK Kapsamında Önemli Program ve Projeler Hayata Geçiriliyor
• İİT Tahkim Merkezi Faaliyetlerine Başlıyor
Sayın Cumhurbaşkanımızın 13. İslam Zirvesinde yaptıkları konuşmada ifade ettikleri İİT Tahkim Merkezi kurulması önerisi hayata geçiriliyor. İİT Tahkim Merkezinin kurulmasına yönelik TOBB ile İslam Ticaret, Sanayi ve Tarım Odası (ICCIA) tarafından yürütülen teknik çalışmalar tamamlandı. Merkezin yasal zeminini teşkil eden Ev Sahibi Ülke Anlaşması, 35. İSEDAK Bakanlar Oturumunda Sayın Cumhurbaşkanımızın riyasetinde imzalanmıştır.
Toplantının Açılış Oturumunda Merkez’in lansmanı yapıldı. İstanbul’da kurulan ve İİT Üyesi Ülkeler arasında hem ticari hem de yatırım uyuşmazlıklarının çözümlenebileceği bir platform olacak Merkez, ülkemiz açısından çok önemli bir kazanımdır.
• İİT Tercihli Ticaret Sistemi (TPS-OIC) Uygulamaya Geçiyor
İSEDAK’ın İslam Ülkeleri arasında ticareti arttırmaya yönelik en önemli projesi olan ve hukuki zemini tamamlanan İİT Üyesi Ülkeler arasında Tercihli Ticaret Sisteminin (TPS-OIC) fiilen işlerlik kazanması için son aşamaya gelindi.
36. İSEDAK Bakanlar Toplantısında önerildiği üzere, Ticaret Müzakeresi Komitesi 1-2 Haziran 2021 tarihlerinde toplandı. Komite, Sistemin fiilen hayata geçirilmesine yönelik tarihi bir karar olarak 1 Temmuz 2022 tarihini TPS-OIC’in uygulama tarihi olarak kararlaştırdı. Katılımcı ülkelerden bu tarihe kadar ulusal düzenlemelerini tamamlamaları istendi.
Toplantının Açılış Oturumunda TPS-OIC’in tanıtımına ilişkin bir video gösterimi yapıldı. Öte yandan, Toplantının marjında, 25 Kasım 2021 tarihinde, Ticaret Bakanları biraraya geldiler. Bakanlar TPS-OIC’in uygulamaya geçmesi için gerekli son hazırlıkları görüştüler ve Sistemin uygulamaya geçmesi için belirlenen 1 Temmuz 2022 teyit ettiler.
• İİT İSEDAK 50 İslami Endeksi
İİT Borsaları Forumu kapsamında Borsa İstanbul tarafından geliştirilen ve 19 üye ülkeden 50 pay senedini içeren İİT İSEDAK 50 İslami Endeksi 2012 yılında hesaplanmaya ve yayınlanmaya başlandı.
BİST’in girişimleri ile Ziraat Portföy tarafından Endekse dayalı ve alım satıma konu olacak ürün geliştirme çalışmaları kapsamında bir Fon kuruldu. İİT İSEDAK İslami Endeks Fonu’nun lansmanı 37. İSEDAK Toplantısı Açılış Oturumunda yapıldı.
İSEDAK’ta Çok Boyutlu Kalkınma Çabaları
1984 yılında Kazablanka’da gerçekleştirilen 4. İslam Zirve Konferansı’nda Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanının İSEDAK Daimi Başkanlığını üstlenmesiyle faaliyetlerine başlayan İSEDAK, otuz yedi yıldır çalışmalarını kesintisiz sürdürmektedir.
57 üye ve 5 gözlemci ülkeyle Birleşmiş Milletler’den sonra en fazla üyeye sahip uluslararası platform olan İSEDAK, üye ülkeler arasındaki ticaretin finansmanı, yatırım ve ticaret sigortası, ticaret fuarları, özel sektör toplantıları, helal gıda standartları gibi üye ülkeler arasında ekonomik ve ticari işbirliğini geliştirmek için birçok önemli proje ve programı hayata geçirdi.
2013 yılında fiili işlerlik kazanan İSEDAK Stratejisi ile birlikte İSEDAK, İslam ülkeleri arasında 6 alanda (Ticaret, Tarım, Turizm, Ulaştırma, Yoksulluğun Azaltılması ve Mali İşbirliği) oluşturulan Çalışma Gruplarıyla, işbirliğinin geliştirilmesine, bilgi üretilmesine ve politikaların yakınlaştırılmasına zemin teşkil eden çok boyutlu uluslararası bir ekonomik işbirliği platformu olma misyonunu pekiştirmektedir.
İSEDAK Mali Destek Programları
• İSEDAK Bakanlar Toplantısında Kabul Edilen Politika Tavsiyeleri Hayata Geçiyor
İSEDAK Stratejisinin diğer önemli uygulama aracı olan İSEDAK Proje Finansman (İPF) Mekanizmasıyla, İSEDAK çatısı altında işbirliği için üye ülkelerin beşeri ve kurumsal kapasiteleri harekete geçirilmektedir. Söz konusu mekanizma ile üye ülkeler ve ilgili İİT Kuruluşlarının, İSEDAK Bakanlar Politika tavsiyelerinin uygulanmasına yönelik projeleri finanse edilmektedir. Bu çerçevede, 2014 yılından bu yana toplam 83 proje başarıyla uygulandı. Bu yıl 25 proje uygulanmaktadır.
• COVID-19 Küresel Salgınının sebep olduğu olumsuz etkilerin azaltılması çabalarına destek veriliyor.
Tüm dünyayı etkisi altına alan COVID-19 pandemisi ile mücadelede üye ülkelere destek olmayı hedefleyen İSEDAK COVID Müdahale Programı hazırlıkları geçtiğimiz yıl hızlı bir şekilde tamamlanmış ve 2020 Ekim ayında ilk proje çağrısına çıkılmıştır. Programın ana amacı, pandeminin üye ülke ekonomileri üzerindeki olumsuz etkisinin hafifletilmesidir. Bu çerçevede ihtiyaç analizi çalışmaları, tecrübe paylaşımı ve üye ülkelerin ihtiyaç duyduğu mal ve hizmetin tedariki için mali destek sağlanması hedeflenmektedir.
Bu çerçevede 2021 yılı içerisinde COVID Müdahale Programı kapsamında 9 proje desteklenmektedir.
• Kudüs’ün ekonomik ve sosyal kalkınması için başlatılan İSEDAK Kudüs Programı devam ediyor.
2020 yılında İSEDAK Koordinasyon Ofisi tarafından başlatılan İSEDAK Kudüs Programı ile Filistin’in ekonomik ve sosyal kalkınmasına katkı sunulması hedeflenmektedir.
Programın ana hedefleri Kudüs’ün bir turizm destinasyonu olarak daha iyi tanıtımı, Kudüs’teki kültürel miras ile arkeolojik yapının korunmasına katkıda bulunulması, ulusal kültürel kimliğin ve turistik mimarinin rehabilitasyonunun sağlanması ile yerel ve ulusal ölçekte kurum ve kuruluşların kapasitesinin artırılmasıdır.
Bu çerçevede İSEDAK Kudüs Programı kapsamında bu yıl 6 proje desteklenmektedir.
